Günlük yaşamın yoğunluğundan kaçmak ya da kendimize vakit ayırmak için bazı alanlara ve an’lara ihtiyacımız var. Özellikle Covid-19 sebebi ile dışarıya çıkmaktan çekindiğimiz ve bir çoğumuzun evden çalışma modeline geçtiği şu dönemlerde, insanoğlunun doğası gereği ait olduğu Yeşil’i eve taşımamız hem mental hem fiziksel sağlığımızı siz de fark edeceksiniz ki olumlu yönde ciddi bir şekilde etkileyecek.
Tabii bu yeşil alanlara ne gibi örnekler verilebilir bir düşünelim. Evinizde küçük bir ekosistem oluşturarak teraryum bulundurabilirsiniz mesela ya da bitkilerinizle yeşil bir köşe oluşturabilirsiniz ya da kış bahçesi ile kendinize ayırdığınız anlar için rahatlatıcı bir mekan oluşturabilirsiniz. Dört mevsimin güzelliklerinin tadını doyasıya çıkarmak için kullanabileceğiniz kış bahçesinin ne olduğuna ve nasıl oluşturulabileceğine bir bakalım.
Kış bahçesi nedir?
Öncelikle kış bahçesinin ne olduğunu detaylı bir şekilde inceleyelim. Özellikle yeni inşaa edilmiş apartman şeklindeki yapılarda teraslar kış bahçeleri gibi birazcık dışarıyı içeriye taşırken aynı zamanda içeriyi de birazcık dışarıya taşıyor ve tazelenmek için kendimize zaman ayırabileceğimiz muhteşem bir ortam sunuyor. Kış bahçelerine benzer bir yapıda olan bu teraslardan ve balkonlardan farklı olarak, her dönem kullanılabilen ve ısı kontrolü her mevsim sağlanabilen bir ortam olduğundan, zihninizi dinlendirmek için kendinize vakit ayırabileceğiniz kış bahçelerinin son yıllarda daha çok tercih edilmeye başlandığını görüyoruz.
Ülkemizde daha çok son 15-20 yılda yükselen bir ivme kazanan “kış bahçesi” ilgisi ısı yalıtımı teknolojisinin gelişmesine de bağlı olarak son birkaç yılda daha da sık duyulan bir kavram olmaya başladı. Çevremizde, dizilerde, sosyal medya mecralarında sürekli karşımıza çıkmakta olan ve sadece kışın değil dört mevsim vakit geçirebilmeye olanak sağlayan, içinden çıkmak istemeyeceğiniz bu ortamların oluşturabilmesi için ısı cam teknolojisinin de gelişmişliği önemli. Tabii söz konusu cam bir ortam olunca akla ilk önce yalıtım konusu takılıyor.
Kış bahçesi nasıl ısıtılır ve yalıtımı nasıl sağlanır?
Dört mevsim içerisinde bulunmak isteyeceğiniz bu ortamlar yazın güneşlenmek istediğinizde çok sıcak, kışın bitki çayınızı ya da kahvenizi alıp, kitabınızı okumak istediğinizde çok soğuk olabilir. Bu noktada ilk başta yalıtım teknolojilerini incelememiz gerekir. Yine son yıllarda artış gösteren ısı cam sektörü, güneş kontrol özellikli yeni camları da kullanıma sunduğu için durum biraz daha kolay bir hal aldı diyebiliriz.
Isıtma sistemi nasıl olmalı?
Mekanı ısıtmak için kullanılabilecek bir çok sistem var. Öncelikle döşeme altına yerleştirilen yerden ısıtma sistemlerini inceleyeceğiz. Dekorasyonunuzu gerçekleştirirken ve daha sonrasında kullanırken hiç bir şekilde sizi engellemeyecek olan bu ısıtma sistemi zeminde bulunduğundan hem ortam ısısını homojen bir şekilde dağıtmak açısından verimli hem de etkili bir ısıtma yöntemi olduğu için fiyat performans açısından da uygun. Ayrıca evinize daha lüks bir hava katacak olan kış bahçeleri içerisinde sonradan gerçekleştirmek isteyeceğiniz dekorasyon fikirlerinde ve değişikliklerde ısıtma teknolojisi zeminde bulunursa sizi hiçbir şekilde engellemeyecek.
Birçok kış bahçesinde şömine de görebiliriz. Hem dekoratif olarak şık bir görünüm sağlayacak olan şömineler soğuk kış günlerinde içinizi ısıtırken hem de sizi görsel açıdan tatmin edecektir. Fakat kış bahçelerinde duvarlar camdan olduğu için ısı kaybı yüksek oranda olmaktadır ve dengeli ısı dağılımı için zeminden ısıtma yöntemlerini tercih etmek daha kullanışlı olacaktır. Yukarıda bahsettiğimiz zeminden ısıtmada da iki yöntem kullanılır. İlki elektrik kablolu yerden ısıtma ve diğeri ise karbonik film ile yerden ısıtma sistemi. Her ikisi de bir iki gün içerisinde kurulabilecek sistemlerdir. Karbonik filmli sistem ise diğerine göre kurulum açısından daha kolaydır.
Kış bahçenizin yalıtımı nasıl olmalı?
Eğer yukarıda bahsettiğimiz gibi yerden ısıtma yöntemlerinden birini kullanacaksanız zemin yalıtımına dair bir şey düşünmenize gerek kalmayacak. Yerden ısıtma sistemi kurulurken zemindeki ısı kayıplarını önlemek için yalıtım yapılacaktır. Yalıtım bandı, strafor ve naylon branda yöntemleri sırasıyla uygulanır ve eğer gerek görülürse demir ızgara da döşenir. Fakat bu daha çok okul, hastane gibi geniş alanlar için uygulanan bir yöntemdir. Sizin kış bahçeniz için muhtemelen gerekmeyecektir.
Mekanın etrafını çevreleyen camlarda ise ısıcam kullanarak ısı kontrolü, güneş ışığı kontrolü, emniyet ve güvenlik ve de ses yalıtımı sağlayabilirsiniz. Genel kanının aksine ısıcam teknolojisi çift cam ile aynı şey değildir. Sıradan camlara göre ısı kaybını yüzde elli gibi bir oranda azaltarak ısı yalıtımı sağlar. Renkli ve reflekte edebilen cam kullanarak yukarıda da bahsettiğimiz gibi güneş ışığı kontrolü sağlanabilmekte. Böylelikle yaz ve kış, sıcak ve soğuk her mevsimde ısı, kontrollü olarak bu mekânda dağılım gösterir.
Tabii tüm bu teknolojilerin yanında yazın güneşin tadını çıkarmak isteyeceğiniz bir güneşlenme odası ve kışın ruhunuzu ve bedeninizi dinlendirmek isteyeceğiniz kış bahçesi ile evinizin elektrik ihtiyacının bir kısmını da karşılayabilirsiniz. Yakın zamanda Michigan State Üniversitesi’nin geliştirdiği şeffaf güneş panelleri sadece çatı gibi yatay yüzeylerden değil balkon, cam, kış bahçesi gibi dikey yüzeylerden de elektrik enerjisi üretilmesini mümkün kıldı. Hem dikey hem yatay yüzeylerden üretilebilen enerji ile bir evin elektrik ihtiyacının karşılanmasının yanında arta kalan enerjinin satılması da mümkün.
Kış bahçesi dekorasyonu için;
Her mevsim huzurla vakit geçirebileceğiniz ve günlük yaşamın stresinden uzaklaşabileceğiniz kendi yeşil alanınızı dekore ederken ışığa, renge ve bitkilere dair bilmeniz gereken bir çok şey var. Bunlardan birkaçına aşağıda bakabilirsiniz.
Kullanılabileceğiniz bitkiler:
Her mevsimin tadını doyasıya çıkarabilmenize olanak sağlayan kış bahçeleri için hem sıcak hem de soğuk ile pek alakası olmayan yeşil bitkiler ilk tercihiniz olabilir. Kaktüs gibi küçük bitkilerden ziyada kapalı ortamda yetiştirebileceğimiz en büyük bitkileri olacaktır. Tabii bu noktada kullandığımız alanın yani kış bahçesi için ayırdığımız alanın boyutu da çok önemli.
Hem estetik hem de fonksiyonel bitkilerin tercih edilmesi sürdürülebilir bir kış bahçesi için bir gerekliliktir. Bunun için soğuk ve yağışlı hava koşullarında hayatta kalabilen bitkiler de tercih edilebilir. Örneğin akçaağaçlar dekorasyon amaçlı kış bahçeleri için uygun bitkilerdir. Yıl boyunca mevsim geçişlerinde renk de değiştirdiği için kış bahçenizde doğal ve şık bir görünüm elde etmenizi sağlayacaktır.
Yine soğuk hava koşullarına da uygun olan çalı formundaki kocayemiş de mekanınızı süsleyecek bitkilerden bir tanesi. Aynı anda meyvesini ve çiçeğini de üzerinde bulundurduğundan kış bahçenize hareketli bir görünüm katacaktır. yine aynı şekilde çalı ve ağaççık formunda olan kamelyanın da kış aylarından başlayarak bahar sonuna kadar farklı renklerde açan çiçekleri canlı bir görünüm elde etmenizi sağlayacaktır.
Kış bahçenizde kullanabileceğiniz renkler:
Kış Bahçeniz için siyah ve beyaz (tabii ortama ve yapıya uygun şekilde seçilecektir) kullanılacak malzemelerde tercih edebileceğimiz renkler iken dekorasyonda daha soft renkler tercih edilebilir. Canlı renklerden ziyada dinlendirici, huzur verici, stresten ve hayatın günlük akışının getirdiği yorgunluktan arınıp rahatlayacağınız, kendinize vakit ayırabileceğiniz ortamlar için canlı renk tercihi işlevsel olmayabilir. Tabii arkadaşlarınızla sohbet etmek için kullanacağınız bir kısmı varsa kış bahçenizin, buralar için de sıcak renkler tercih edebilirsiniz.
Peki, ışık ve aydınlatma nasıl olmalı?
Seçilen rengin yanında kullanılan ışık da elde edeceğiniz ambiyans açısından çok önemli. Örneğin seçtiğiniz mobilyalarda canlı renkler kullandıysanız, mesela mavi ağırlıklı ise mobilyalarınız, beyaz renkte bir aydınlatma uygun olacaktır. Belki de yılın her günü güneş ışığından faydalanabileceğiniz için gündüz aydınlatmaya ihtiyaç duymayacak olabilirsiniz fakat geceleri kullanacağınız ışığın rengi de ısı kadar önemli. Sadece seçtiğiniz ışığın rengi bile ışığın ve rengin insan psikolojisindeki etkisi ile ortamı daha sıcak yada soğuk algılamamıza sebebiyet verir. Eğer sarı tonlarında bir aydınlatma seçmişsek içinde bulunduğumuz ortamı daha sıcak hissederiz.
Kendinize ait yeşil dinlenme alanınızı oluşturmak için içine kurulacak yapıya göre, kullanılacak malzemeye göre farklılaşan çeşitli kış bahçelerinden ilham almak isterseniz, bir kaç modeli buradan inceleyebilirsiniz. Ahşaptan yapılmış, teras kapatılarak elde edilmiş, modern çizgilere sahip, cam ve metalin işlevsel buluşmasıyla oluşturulmuş, rustik modellerin de içinde bulunduğu ve inşasının hayal gücünüze kaldığı bir çok model var.